کمر درد پریودی یک درد شایع در زنان است. اگر شما یکی از بسیاری از زنانی هستید که درد پریود دارید، احتمالا با کمردرد در دوران قاعدگی آشنا هستید. کمردرد یکی از علائم رایج سندرم پیش از قاعدگی است، وضعیتی که اکثر زنان در طول پریود تجربه میکنند.
با این حال، کمردرد شدید ممکن است نشانه شرایطی مانند PMDD و دیسمنوره باشد. همچنین ممکن است نشانه یک بیماری جدیتری به نام آندومتریوز باشد. در این مطلب از مجله پزشکی آگاه طب به بررسی علل درد کمر در دوران پریود و درمان آن میپردازیم.
علل کمردرد قاعدگی کدام است؟
برخی پریودها ممکن است بدون درد و ناراحتی روی دهد اما در برخی موارد پریود بسیار دردناک است. دلایل متعددی وجود دارد که باعث درد شدید کمر در دوران قاعدگی میشود. بسیاری از این علل به بیماریهای زنان و زایمان مربوط میشود. برای مطالعه ی رابطه کمر درد و عفونت رحم کافیست وارد لینک شوید . علل کمردرد قاعدگی شامل موارد زیر میشود:
PMS یا سندرم پیش از قاعدگی
PMS (سندرم پیش از قاعدگی) وضعیتی است که اکثر افرادی را که عادت ماهانه دارند تحت تاثیر قرار میدهد. علائم سندرم پیش از قاعدگی معمولا در یک هفته قبل از پریود ظاهر و پس از شروع قاعدگی متوقف میشوند.
علائم رایج PMS عبارتند از:
- نفخ
- گرفتگی شکم
- درد در سینه
- یبوست یا اسهال
- سردرد
- تغییرات عاطفی یا نوسانات خلقی
برای برخی افراد، کمردرد شدید یک علامت شایع است. این ممکن است با افزایش التهاب در طول قاعدگی مرتبط باشد.
PMDD یا اختلال خلقی پیش از قاعدگی
PMDD (اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی) یک بیماری شدیدتر از PMS است. این بیماری با علائم شدید PMS مشخص میشود که میتواند در زندگی روزمره شما از جمله کار، مدرسه و روابط شخصی اختلال ایجاد کند.
علائم رایج PMDD عبارتند از:
- تغییرات روانی مانند افسردگی، اضطراب و نوسانات خلقی شدید
- آلرژی، آکنه و سایر شرایط التهابی
- علائم گوارشی مانند استفراغ و اسهال
- علائم عصبی، مانند سرگیجه و تپش قلب
مانند PMS، افزایش التهاب میتواند علت درد شدید کمر در PMDD باشد. با این حال، ممکن است یک عارضه جانبی سایر علائم PMDD باشد، مانند:
- اسهال
- استفراغ
- فشار لگن
دیسمنوره، گرفتگی و درد شدید در دوران پریود
دیسمنوره وضعیتی است که با کرامپهای دردناک پریود مشخص میشود. کرامپ رحمی، گرفتگی دردناک در قسمت پایینی شکم است که قبل و در طول دوران قاعدگی صورت میگیرد. با دیسمنوره، رحم بیش از حد طبیعی منقبض شـده و منجر به گرفتگیهای شدید و گاهی ناتوانکننده میشود. گرفتگیهای پریود ناشی از دیسمنوره میتواند در کل قسمت تحتانی و فوقانی کمر منتشر شود.
علائم دیسمنوره عبارتند از:
- گرفتگی شکم
- درد پایین کمر
- دردی که به پایین پاها کشیـده میشود.
- حالت تهوع یا استفراغ
- اسهال
- سردرد یا سبکی سر
آندومتریوز، مشکل جدی دوران قاعدگی
در حالی که برخی از کمردردها در طول قاعدگی طبیعی است، درد شدید و مداوم در ناحیه پایین کمر نشاندهنده مشکل جدیتری مانند اندومتریوز است. آندومتریوز به معنی رشد بافت آندومتر (لایه داخلی رحم) در مکانهای نامناسب مانند روی تخمدانها، حفره لگن و پشت رحم است.
اندومتریوز وضعیتی است که با جابجایی بافت رحم در خارج از رحم مشخص میشود. این بافت معمولا به سمت سایر نواحی لگن جذب میگردد. میتواند باعث موارد زیر شود:
- درد شدید
- جای زخم
- اختلال عملکرد اندام
علائم شایع اندومتریوز عبارتند از:
- درد مزمن لگن، به خصوص در حین و بعد از رابطه جنسی
- درد لگن خارج از قاعدگی
- دورههای پریود سنگین که ممکن است طولانیتر باشند.
- درد شدید پریود، از جمله کمردرد
کمردرد ناشی از آندومتریوز ممکن است متفاوت از کمردرد ناشی از PMS، PMDD یا دیسمنوره باشد. هنگامی که پوشش آندومتر به مکانهای دیگر منتقل میشود، درد عمیقی ایجاد میکند. این درد به راحتی با روشهای سنتی مانند ماساژ یا کایروپراکتیک قابل رفع نیست.
راهکارهای طلایی برای کاهش و درمان درد پریود
در دوران پریود علاوه بر درد، احساس سرخوردگی و افسردگی برای فرد به همراه دارد. به همین دلیل بهتر است راههای کاهش درد پریود را بدانید. داروها، درمانهای مکمل و جراحی رایجترین درمانها برای کمردرد شدید در دوران قاعدگی هستند. راهکارهای کاهش درد قاعدگی شامل موارد زیر است:
کنترل بارداری هورمونی، کاهش درد پریود
کنترل بارداری هورمونی معمولا برای افرادی که پریودهای دردناک دارند تجویز میشود. روشهای کنترل بارداری ترکیبی حاوی استروژن و پروژسترون هستند. گزینههای جایگزین فقط حاوی پروژسترون هستند. کنترل بارداری هورمونی میتواند سنگینی و دردناک بودن پریود را کاهش دهد و باعث تسکین موارد زیر میشود:
- PMS
- PMDD
- دیسمنوره
- آندومتریوز
تحریک الکتریکی اعصاب (TENS)، روشی مفید برای تسکین درد
TENS مخفف تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست است. این روشی است که از الکترودها برای وارد کردن شوک الکتریکی به پوست استفاده میکند که برای کاهش درد، اندورفین طبیعی بدن را آزاد میکند. اندورفین درواقع جزو هورمونهای مسکن و آرامبخشی است که توسط مغز ترشح میشود.
در یک مطالعه روی یک بیمار زن ۲۷ ساله، ترکیبی از دستکاری ستون فقرات، TENS و گرما برای کاهش درد دیسمنوره استفاده شد. بیمار پس از سه تا چهار دوره درمان ماهانه، کاهش درد کمر را تجربه کرد.
طب سوزنی و طب فشاری، موثر در کاهش درد قاعدگی
طب سوزنی و طب فشاری دو روش درمانی مکمل هستند که بر اعمال فشار به نواحی مختلف بدن برای کاهش درد و بهبودی تمرکز دارند. در یک مطالعه، محققان دریافتند که ۱۲ جلسه طب سوزنی میتواند درد پریود را به میزان قابل توجهی تا ۱ سال کاهش دهد.
طب فشاری، یک ورودی لمسی، به هر شکلی از فشار است که به طور مساوی به سرتاسر بدن اعمال میشود. این روش به طور موثر درد پریود را کاهش میدهد.
عمل جراحی، در شرایط حاد و دردناک
اندومتریوز ممکن است به جراحی برای برداشتن بافت رحمی که باعث علائم میشود نیاز داشته باشد. در برخی موارد، پزشک ممکن است فقط نیاز به برداشتـن بخشهای کوچکی از بافت جابجا شـده رحم داشته باشد. اگر جای زخم و آسیب گسترده باشد، ممکن است نیاز به هیسترکتومی کامل باشد. اگر تصمیم به انجام هیسترکتومی برای علائم آندومتریوز باشد، ممکن است شامل حذف موارد زیر باشد:
- رحم
- تخمدانها
- دهانه رحم
درمانهای خانگی برای کاهش درد کمر در زمان قاعدگی
برای کمردرد شدید در دوران قاعدگی که ناشی از یک بیماری جدیتر نیست، درمانهای خانگی برای درد کمر به طور موثر درد را کاهش میدهند. برای کمردرد پریودی این موارد را میتوانید امتحان کنید.
استفاده از پد گرمکننده، کاهش درد پریود
از گرما استفاده کنید. یک پد گرمکننده یا بطری پر از آب داغ را در قسمت پایین کمر خود قرار دهید تا درد تسکین پیدا کند. سعی کنید عضلات پشت خود را شل کنید. گرما به اندازه مصرف قرصهای ضدالتهابی در درمان درد قاعدگی موثر است. همچنین استفاده از کمربند پلاتینر به دلیل اینکه مجهز به امواج اولتراسوند است منجر به گرم کردن عمیق ترین بافت های کمر می شود.
ورزشهای ملایم و یوگا: برای کاهش تنش عضلانی پریود
ورزشهای دیسک کمر و ملایم مانند یوگا و پیادهروی میتوانند به کاهش تنشهای عضلانی و تسکین درد کمک کنند.
- چه ورزشهایی مفید هستند؟
- یوگا: برخی از حرکات یوگا مانند “کودا” و “گربه-گاو” به تسکین درد کمر کمک میکنند.
- پیادهروی: پیادهروی آرام میتواند به بهبود جریان خون در ناحیه کمر کمک کند و از ایجاد دردهای بیشتر جلوگیری کند. برای پاسخ به سوال آیا پیاده روی برای دیسک کمر مفید است کافیست وارد لینک شوید .
- کششهای ملایم: تمرینات کششی مخصوص کمر و پاها به کاهش گرفتگی و درد کمک میکنند.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)
NSAIDها (داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی) و مسکن های فوری کمر یکی از گزینههای اصلی برای کاهش درد و التهاب ناشی از پریود هستند. این داروها به کاهش انقباضات رحمی و التهاب در ناحیه کمر کمک میکنند.
- داروهای محبوب:
- نکته مهم: استفاده طولانیمدت از NSAIDها میتواند به مشکلات گوارشی یا کلیوی منجر شود، بنابراین همیشه با مشورت پزشک مصرف کنید. برای عزیزانی که دیسک کمر دارند نیز میتوانند از قرص پرگابلین استفاده نمایند.
تغذیه مناسب برای کاهش التهاب و درد قاعدگی
تغذیه یکی از عوامل کلیدی در کاهش درد قاعدگی است. مصرف غذاهای ضد التهاب میتواند به کاهش علائم PMS و دیسمنوره کمک کند.
- ویتامین E:
- چرا ویتامین E مفید است؟ ویتامین E یک آنتیاکسیدان قوی است که به کاهش التهاب و بهبود گردش خون کمک میکند. این ویتامین باعث کاهش دردهای ناشی از انقباضات رحم میشود و میتواند به کاهش شدت کمردرد در دوران پریود کمک کند.
- منابع ویتامین E:
- بادام
- گردو
- آووکادو
- سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج
- روغن زیتون و دانههای آفتابگردان
- آهن و منیزیم:
- آهن: کمبود آهن در دوران قاعدگی میتواند باعث افزایش خستگی و دردهای عضلانی شود. منابع آهن شامل گوشت قرمز، مرغ، سبزیجات برگ سبز و حبوبات هستند.
- منیزیم: منیزیم به شل شدن عضلات کمک کرده و دردهای عضلانی را کاهش میدهد. مواد غذایی غنی از منیزیم شامل سبزیجات برگ سبز، آجیل، دانهها و موز هستند.
مدیریت استرس و آرامش ذهنی: کاهش تأثیرات روانی درد
استرس میتواند درد را تشدید کند و مدیریت آن میتواند به تسکین علائم کمک کند.
- چگونه استرس را کاهش دهیم؟
- انجام تکنیکهای تنفس عمیق
- تمرینات مدیتیشن و یوگا
- گوش دادن به موسیقی آرامشبخش یا کتابهای صوتی
- انجام فعالیتهایی که شما را آرام میکند و ذهن شما را از درد دور میکند. برای مطالعه ی کامل نحوه استراحت برای دیسک کمر کافیست وارد لینک شوید .
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر کمردرد شما شدید است و با علائم دیگری مانند خونریزی شدید، تب، درد مزمن یا اختلال در عملکرد روزانه همراه است، ممکن است نیاز به ارزیابی پزشکی داشته باشید. ممکن است مشکلات جدیتری مانند آندومتریوز، فیبرومهای رحمی یا اختلالات هورمونی در میان باشد که نیاز به درمان تخصصی دارند.
کلام آخر:
کمردرد در دوران پریود طبیعی است، اما با استفاده از روشهای مناسب میتوان آن را کاهش داد یا از بروز آن جلوگیری کرد. از درمانهای خانگی ساده مانند گرما درمانی و ورزش گرفته تا داروهای ضد التهاب و طب سوزنی، راههای زیادی برای کاهش درد وجود دارند. همچنین، تغذیه مناسب و مدیریت استرس میتوانند نقش مهمی در بهبود وضعیت شما داشته باشند. اگر درد شما مزمن یا شدید است، حتماً با پزشک مشورت کنید تا درمان مناسب را دریافت کنید.
سوالات متداول درباره کمردرد پریودی
علل کمردرد در طول دوران قاعدگی چیست؟
PMS، PMDD، دیسمنوره و آندومتریوز از دلایل درد در زمان پریود هستند.
مسکن قوی برای درد پریود کدام است؟
سلوکسیب ، آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن داروهایی هستند که به طور موثر درد و التهاب را کاهش میدهند.
برای درمان درد پریود چه کار کنیم؟
درمانهای خانگی به کاهش کمردرد پریودی کمک میکند. از جمله گرما، استراحت و ورزش ملایم. اگر کمردرد آنقدر شدید است که به گزینههای درمانی سنتی پاسخ نمیدهد، باید به پزشک مراجعه کنید.