بی حسی یا گزگز در پاها ممکن است پس از نشستن اشتباه یا خستگی پس از ایستادن بیش از حد طولانی احساس شود. پاهای بیحس معمولاً چیز مهمی نیست، اما گاهی اوقات ممکن است نشانهای از یک علت زمینهای باشد، مانند گرفتگی عصب، فتق دیسک، یا بیماریهایی مانند دیابت یا لوپوس.
بیحسی یا سوزن سوزن شدن طولانیمدت ممکن است نشانهای از کمبود ویتامین، عارضه جانبی دارو، الکل یا آسیب باشد. در برخی موارد، ممکن است نشانه یک مشکل جدی مانند دیابت، فیبرومیالژیا، مولتیپل اسکلروزیس یا سکته باشد. درمانی که دریافت میکنید به علت احساس بستگی دارد. در این مطلب از آگاه طب به بررسی علل بی حس شدن پاها میپردازیم.
بی حس شدن پاها با چه علائمی همراه است؟
بی حسی انگشتان پا یکی از اصلی ترین انواع درد پا از زانو به پایین است. یک احساس غیر طبیعی است که اغلب توانایی برای احساس انگشتان پا با زمین را کاهش میدهد. همچنین با بازشگت احساس و از بین رفتن بی حسی، در پاها یا انگشتان پا احساس سوزن سوزن شدن داشته باشید. این راه رفتن را دشوار یا حتی دردناک میکند. اگر احساس سوزن سوزن شدن و بی حسی ساق پا دارید، ممکن است با علائم دیگری همراه باشد، از جمله:
- درد در پای آسیب دیده
- اضطراب
- کمردردی که تا ساق پا کشیده میشود.
- احساس سوزش در ساق پا
- احساس خزیدن زیر پوست
- خارش
- اسپاسم عضلانی
- حساسیت به لمس
- مشکل در نشستن یا ایستادن
- ضعف پای آسیب دیده
علت بی حسی پا چیست؟
دلایل زیادی برای بیحسی و گزگز پا وجود دارد. نشستن یا ایستادن طولانی مدت در یک حالت به دلیل فشرده شدن اعصاب یا عدم جریان خون میتواند به طور موقت این احساس را ایجاد کند. بیحسی و سوزن سوزن شدن پا همچنین میتواند نشانه شرایطی باشد که باعث آسیب به اعصاب یا محدود کردن جریان خون میشود. علل این احساس عبارتند از:
- کمبود ویتامین و مواد معدنی، از جمله ویتامین B12، کلسیم، پتاسیم و سدیم
- سرمازدگی (آسیب ناشی از یخ زدگی پوست)
- نیش حشره
- داروها، مانند شیمی درمانی
- عمل جراحی
- زونا (بثورات دردناک ناشی از ویروس آبله مرغان)
- بثورات پوستی
- سموم موجود در غذاهای دریایی
گاهی اوقات یک آسیب میتواند باعث احساس بی حسی یا گزگز شود، مانند:
- آسیب کمر
- شکستگی استخوان در ساق پا
- فتق دیسک
- عصب آسیبدیده در ستون فقرات گردنی (گردن) به دلیل تروما، مانند تصادف یا سقوط
برخی از بیماریهای مزمن باعث بیحسی و گزگز پا میشوند. نمونههایی از شرایطی که ممکن است باعث این احساس شوند عبارتند از:
- آترواسکلروز
- دیابت
- کم کاری تیروئید
- میگرن
- مولتیپل اسکلروزیس (بیماری خود ایمنی که بر مغز و نخاع تأثیر میگذارد)
- نوروپاتی محیطی (اعصاب آسیبدیده خارج از مغز و نخاع)
- پدیده رینود (بیماری که باعث کاهش جریان خون در انگشتان میشود)
- تشنج (اختلالات الکتریکی ناگهانی در مغز)
- سکته مغزی (جریان خون به مغز قطع یا کاهش مییابد)
- لوپوس (بیماری خود ایمنی که باعث التهاب گسترده و آسیب بافتی میشود)
- ام اس
چگونه میتوان بی حسی پا را تشخیص داد؟
در این شرایط پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی از فرد سؤال میکند و او را تحت معاینه فیزیکی قرار میدهد. شخص باید همه علائم خود را به اشتراک بگذارد و مطمئن شود که آسیبهای اخیر، واکسیناسیونها یا داروها و مکملهایی که مصرف میکند را ذکر کند.
پزشک آزمایشهایی را برای ارائه تشخیص تجویز میکند. این آزمایشها شامل آزمایش خون، مطالعات هدایت عصبی، پونکسیون کمری (ضربه به ستون فقرات، برداشتن نمونهای از مایع مغزی نخاعی از کمر)، آزمایش عملکرد تیروئید، غربالگری سمشناسی و ویتامین میشود.
همچنین ممکن است تحت آزمایشهای تصویربرداری مانند اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT اسکن) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) قرار بگیرید تا به پزشک در تشخیص دقیق کمک کند.
چه زمانی برای بی حسی پا باید به پزشک مراجعه کرد؟
دلایل زیادی برای بی حسی و گزگز پا وجود دارد و درمان شما به علت علائم بستگی دارد. اگر علائم ناشی از یک بیماری مزمن باشد، درمان بر کاهش علائم و کند کردن فعالیت بیماری تاکید میشود. اگر علائم نشانه یک وضعیت یا آسیب حاد (شروع شدید و ناگهانی) باشد، درمان بر بهبود و توانبخشی متمرکز خواهد بود. در برخی موارد، احساس بیحسی و گزگز در ساق پا نشان دهنده یک وضعیت پزشکی جدی یا آسیب است. اگر علائم زیر را مشاهده کردید با پزشک مشورت کنید.
- برای مدت طولانی ادامه دارد یا اغلب اتفاق میافتد.
- با علائم دیگری همراه است.
- با تغییر رنگ، شکل یا دمای پای شما همراه است.
- احساس سرگیجه، بثورات پوستی یا اسپاسم عضلانی دارید.
سوالات متداول درباره علت بی حس شدن پاها
۱.علت بی حس شدن پاها چیست؟
بی حسی پا میتواند ناشی از یک آسیب، بیماری، نشستن طولانی مدت، کمبود ویتامین
۲.کمبود کدام ویتامین منجر به بی حس شدن پاها میشود؟
کمبود ویتامین و مواد معدنی، از جمله ویتامین B12، کلسیم، پتاسیم و سدیم باعث بی حسی پا میشود.
۳.آیا دیابت باعث بی حس شدن پاها می شود؟
بله. دیابت یکی از علل بی حسی پاها است.