فیبرومیالژیا بیماری مزمنی است که باعث درد گسترده عضلات، خستگی شدید، مشکلات خواب و اختلال در حافظه و تمرکز میشود. این بیماری میتواند در درجات مختلفی بروز کند، از دردهای خفیف و موقتی که به راحتی قابل کنترل هستند تا دردهای شدید و مداومی که زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار میدهند. انجام فیزیوتراپی، یوگا و تغییرات در سبک زندگی، همراه با مصرف مواد غذایی ضدالتهابی میتوانند به بهبود وضعیت بیمار کمک کنند. مهمترین نکته این است که این بیماری قابل مدیریت است و با مراقبتهای مناسب، کیفیت زندگی قابل بهبود است.
بیماری فیبرومیالژیا چیست ؟
فیبرومیالژیا اختلالی است که شامل التهاب نورونی، افزایش حساسیت عصبی مرکزی، تغییرات در انتقالدهندههای عصبی مانند سروتونین و ماده P و اختلال در تنظیم درد میباشد. افزایش فعالیت نورونهای درد و کاهش انتقالدهندههای عصبی مهارکننده آن مانند سروتونین و نوراپینفرین باعث تقویت سیگنالهای درد میشود. این اختلال منجر به ایجاد درد مزمن، خستگی و اختلالات شناختی میشود و در صورت عدم درمان میتواند کیفیت زندگی را بهطور چشمگیری کاهش دهد، زیرا سیستم عصبی به طور مداوم در حالت حساس و فعال باقی میماند.
شدت های مختلف فیبرومیالژیا
فیبرومیالژیا میتواند به درجات مختلفی بروز کند. در مراحل خفیف، درد و خستگی موقتی و قابل کنترل است، در حالی که در مراحل شدیدتر، علائم بهشدت زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار میدهند. عوامل ژنتیکی، استرس و تغییرات عصبی میتوانند علل آن باشند. درمان این بیماری شامل مصرف داروهای مسکن، تمرینات فیزیکی، تغییرات سبک زندگی و در برخی موارد رواندرمانی است. مصرف مواد غذایی ضد التهابی مانند ماهیهای چرب، سبزیجات و میوهها نیز به بهبود وضعیت کمک میکنند.
فیبرومیالژیا خفیف |
درد خفیف و موقتی در عضلات و مفاصل خستگی |
فیبرومیالژیا نیمه شدید |
درد مداوم در نقاط مختلف بدن خستگی و مشکلات خواب |
فیبرومیالژیا شدید |
درد شدید و مداوم در بیشتر نواحی بدن اضطراب و افسردگی شدید |
درد و خستگی خفیف
اگر درد ملایم و موقتی در عضلات و مفاصل دارید و خستگیای که پس از استراحت بهبود مییابد، احتمالاً به فیبرومیالژیا با علائم خفیف دچار هستید. علائم معمولاً بهراحتی قابل کنترل و مدیریت هستند.
علت
- عوامل ژنتیکی
- استرس و آسیبهای جسمی
- تغییرات در سیستم عصبی
درمان
- تمرینات سبک مانند پیادهروی یا یوگا
چی بخوریم؟
برای کاهش التهاب و بهبود وضعیت بدن، مواد غذایی ضد التهابی بسیار مفید هستند:
- ماهیهای چرب مانند سالمون
- سبزیجات برگسبز مانند اسفناج و کلم
- میوهها مانند آلبالو، گیلاس و توتها
- مغزها و دانهها مانند گردو و تخم کدو
درمان دارویی
در این مرحله از بیماری، داروهای مسکن و داروهای ضد التهاب معمولاً کافی هستند:
- قرص پاراستامول
- قرص ایبوپروفن
- مکملهای امگا-۳ برای کاهش التهاب
مطالعه بیشتر: قرص آلفن ایکس ال
درد و خستگی نیمه شدید
اگر درد در نقاط مختلف بدن شما مداوم است و خستگی و مشکلات خواب بهطور جدی بر زندگی روزمره شما تأثیر میگذارد، این احتمالاً نشاندهنده این بیماری با علائم نیمه شدید است.
علت
- تغییرات در سطوح سروتونین و نوراپینفرین
- استرس مزمن
درمان
- فیزیوتراپی
- مدیریت استرس
- استفاده از کمربند یا زانوبند الکتریکی
استفاده از زانوبند یا کمربند های الکتریکی با داشتن امواج فراصوت، فروسرخ و میدان مغناطیسی می توانند که در کوتاه ترین زمان ممکن با افزایش جریان خون و تحریک سلول های آسیب دیده برای بازسازی درد های کمر و زانو که به علت فیبرومیالژیا ایجاد شده اند کارساز باشند. برای آگاهی بیشتر از نحوه عملکرد این دستگاه ها برای کاهش درد پیشنهاد می کنیم که بر روی زاپیامکس تراپی یا پلاتینر تراپی کلیک کنید.
چی بخوریم؟
در این شدت از آسیب نیز مصرف مواد غذایی که کاهش دهنده التهاب در بدن هستند می توانند برای کاهش درد بسیار مفید باشند.
- ماهیهای چرب سالمون و ساردین
- سبزیجات سبز بروکلی و کلم
- غلات کامل جو دوسر و برنج
- توتفرنگی، بلوبری و سبزیجات
درمان دارویی
در این مرحله، داروهایی که به بهبود درد و خواب کمک میکنند معمولاً مؤثر هستند:
- قرص ضد افسردگی دولوکستین
- دارو ضد تشنج گاباپنتین
مطالعه بیشتر: آرتروز زانو و نحوه درمان
درد و خستگی شدید
اگر درد شدید و مداوم در بیشتر نواحی بدن احساس میکنید و مشکلات خواب و اضطراب بهشدت زندگی شما را مختل کرده است، این بیماری به مرحله شدید خود رسیده است.
علت
در این مرحله، این بیماری به طور جدیتری بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد. این بیماری میتواند با مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی شدید همراه باشد.
- تغییرات شدید در سیستم عصبی
- مشکلات روانشناختی
درمان
در این مرحله، درمانهای پیچیده و چندگانه وجود دارد:
- مداخلات روانشناختی: رواندرمانی شناختی-رفتاری برای مدیریت اضطراب و افسردگی
- طب سوزنی و فیزیوتراپی: درمانهای فیزیکی و طب سوزنی برای تسکین درد
- مراقبتهای پزشکی خاص: استفاده از تحریک عصبی یا داروهای بیحسکننده
چه بخوریم؟
- میوههای توتفرنگی، زغالاخته و بلوبری
- ماهیهایی سالمون، تن و ساردین
- کلم بروکلی، لوبیا، عدس و سبزیجات برگسبز
درمان دارویی
- قرص ضد افسردگی و ضد تشنج میرتازاپین
- قرص ایبوپروفن
- مکملهای ویتامین D و امگا ۳
مطالعه بیشتر: بهترین قرص برای خشکی زانو
فیبرومیالژیا و بارداری
بیشتر داروهای ضد افسردگی و مسکنها ممکن است در دوران بارداری بیخطر نباشند. پیشنهاد میشود که درمانهای غیر دارویی مانند فیزیوتراپی، یوگا و تغییرات سبک زندگی در دوران بارداری نیز استفاده شوند.
سوالات متداول
آیا فیبرومیالژیا قابل درمان کامل است؟
فیبرومیالژیا درمان قطعی ندارد، اما با مدیریت مناسب میتوان علائم را کنترل و کیفیت زندگی را بهبود داد.
چه ورزشهایی برای بیماران فیبرومیالژیا مناسبتر است؟
ورزشهای ملایم مثل پیادهروی، شنا، یوگا و تمرینات کششی به بهبود انعطافپذیری و کاهش درد کمک میکنند.
آیا فیبرومیالژیا روی سیستم ایمنی بدن تأثیر میگذارد؟
فیبرومیالژیا یک اختلال عصبی است و معمولاً سیستم ایمنی را به صورت مستقیم تحت تأثیر قرار نمیدهد، اما میتواند با بیماریهای خودایمنی همراه باشد.
آیا فیبرومیالژیا با سایر بیماریها مثل آرتریت تفاوت دارد؟
بله، فیبرومیالژیا بیشتر درد و حساسیت عضلات و بافت نرم است، بدون التهاب مفاصل که در آرتریت دیده میشود.
نقش تغذیه در کنترل علائم فیبرومیالژیا چگونه است؟
رژیم غذایی ضد التهابی، شامل ماهیهای چرب، سبزیجات، میوهها و مغزها میتواند به کاهش التهاب و بهبود علائم کمک کند.
فیبرومیالژیا در کودکان و نوجوانان هم دیده میشود؟
بله، هرچند کمتر شایع است، اما کودکان و نوجوانان هم میتوانند به فیبرومیالژیا مبتلا شوند.
آیا فیبرومیالژیا میتواند باعث مشکلات روحی و روانی شود؟
بله، اضطراب، افسردگی و مشکلات خواب از عوارض شایع این بیماری هستند که باید مدیریت شوند.